image_04
21 Ağu '12

Vergi Hukuku

Kategori: 
Yazar: Av. Süleyman CANACANKATAN

Vergi Hukukunun Konusu

Kişilerle devlet arasındaki vergi ilişkisidir, devletin toplumu oluşturan kişilerden aldığı vergi ve benzeri gelirler dolayısıyla ortaya çıkan karşılıklı hak ve ödevleri düzenleyen bir hukuk dalıdır.

Vergi Hukukunun Kapsamı

Karşılıksız olan ve gerektiğinde zor kullanılarak alınan; harç, resim, fon, prim, aidat vb.. adlar altında ki tüm kamu gelirleri nitelik itibari ile vergi hukuku kapsamına girer.

Vergi Hukukunun Kaynakları

  1. Bağlayıcı (Asli) Kaynaklar
    • Anayasa,
    • Uluslararası Vergi Anlaşmaları (çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları),
    • Yasa,
    • Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK),
    • Bakanlar Kurulu Kararnameleri,
    • İçtihadi Birleştirme Kararları,
    • Tüzük,
    • Yönetmelik,
    • Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri.
  2. Yardımcı (Tali) Kaynaklar
    • Tebliğ,
    • Sirküler
    • Mukteza,
    • Yargı Kararları,
    • Doktrin,

Vergi Hukukunun Alacaklısı

Verginin alacaklısı devlettir ancak, toplama yetkisini yerel yönetimler (belediyeler, il özel idareleri) ve diğer kamu tüzel kişilerine devredebilmektedir.Emekli sandığı,Sosyal Sigortalar Kurumu(SSK),bağkur gibi..

Vergi Ödevi

Vergi Ödevi Anayasa madde 73’de düzenlenmiştir. Madde hükmü şöyledir; “Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür.” Bu hükümde herkes denilerek vergiyi genelleştirilmektedir. Yani vergi geneldir, herkes vergi ödemekle yükümlüdür. Verginin genelliği bağımsız bir ilke olmayıp, verginin yasallığı ilkesi içinde yer almaktadır. Yine bu hükümde mali güç kavramı geçmektedir. Mali güç vergi hukukçuları tarafından gelir, servet ve harcama olarak kabul edilmektedir.

Vergilendirmede Genellik İlkesi

Ödeme gücü olan herkes, mali gücünün gelirine göre vergi öder buna göre bu kişilerin vergi dışı bırakılması Anayasa’ya aykırıdır.

Vergi Hukukunda Ekonomik Yaklaşım İlkesi

Vergi Usul Kanunu’nun 3üncü maddesinin “İspat” başlıklı B fıkrasında yer alan, “Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır” hükmü gerçekte bir ispat kuralından çok vergi hukukunda ekonomik yaklaşıma ilişkin kural öngörmektedir. Bundan kasıt vergi hukukunda yorum yöntemlerine yer verildiğidir.

Vergi Hukukunun Ceza Hukuku İle İlişkisi

Devletin tek taraflı olarak getirdiği vergi yükümlülüğünü, ceza yaptırımı uygulayarak yerine getirmesidir.(ayni olarak)